Een 3d stadsmodel is meer dan een showmodel

Written by

Hakan Akkurt
17 juli 2023

Ga op zoek naar de definitie van innovatie en je vindt 1001 verschillende formuleringen. Maar waar vrijwel iedereen het over eens is: experimenteren is een belangrijk onderdeel van innovatie. In de gemeentelijke markt zie ik dat het 3d stadsmodel de experimentele fase definitief achter zich laat . Klanten en partners van Avineon beseffen zich meer en meer dat functioneel en 3d uitstekend samen gaan. Dat een 3d stadsmodel veel meer is dan een showmodel om stakeholders te overtuigen van de toegevoegde waarde van een project. Mijn naam is Hakan Akkurt (Business Developer bij Avineon).  In deze blog schets ik een aantal scenario’s waarin 3d stadsmodellen op een praktische wijze worden gebruikt.

 

Scenario 1: voorkom bezwaren tegen bouwvergunningen

 

De aanvraag van een omgevingsvergunning voor bouwen kan vertraging oplopen door ingediende bezwaren van belanghebbenden. Voor belanghebbenden is het bovendien lastig om een volledig beeld te krijgen van een object dat in hun directe omgeving wordt geplaatst.

 

Een 3d model kan hierbij uitkomst bieden. Stel je voor dat omwonenden bewoners en omliggende bedrijven het toekomstige gebouw in 3d kunnen zien. Je kunt mogelijke vragen en redenen voor bezwaar daarmee proactief beantwoorden of voorkomen. Bijvoorbeeld: hoe zichtbaar is het gebouw in mijn omgeving? In hoeverre zorgt het voor meer schaduwinval op mijn dak (waardoor mijn zonnepanelen minder energie opwekken)? Mogelijk is de situatie na de bouw veel minder ingrijpend dan op basis van het ingediende plan wordt geconcludeerd. Dat voorkomt bezwaren en daarmee ook vertragingen in het besluitvormingsproces.

 

Afbeelding 1: 3d stadsmodel van Groningen met schaduwinval van grachtenpanden

 

Stadsmodel meer dan een showmodel afbeelding 1-1

 

Dezelfde techniek kun je daarnaast inzetten om ook de aanvrager van een omgevingsvergunning te helpen. Burgers die een vergunningcheck doen op Omgevingsloket.nl worstelen regelmatig met de vraag: heb ik dit wel goed ingevuld? Neem het voorbeeld van een schuurtje dat geplaatst wordt in een tuin waar het niet heel duidelijk is waar de scheidslijn tussen het voor- en achtererf ligt. Mag het schuurtje dan vergunningvrij geplaatst worden? Als de aanvrager alle gewenste gegevens invoert op gebied op geometrie én daarnaast de locatie van de schuur letterlijk op zijn terrein plot, wordt het een stuk eenvoudiger om te bepalen of er een vergunning aangevraagd moet worden. En ook de geometrische gegevens van het toekomstige gebouw zijn eenvoudig te visualiseren en te verbinden aan het maximaal te bebouwen gebied en andere regels waarmee de aanvrager rekening moet houden.

 

Scenario 2: bevorder het welzijn van je inwoners

 

De openbare ruimte heeft invloed op het welzijn van je inwoners en ondernemers. Maar dat welzijn is niet eenvoudig te analyseren. Er zijn heel veel factoren die het welzijnsniveau beïnvloeden: voldoende groen, toegankelijke stoepen en gebouwen en het voorkomen van hittestress en wateroverlast, om een paar voorbeelden te benoemen. Hoe meet je dit?

De derde dimensie is van groot belang bij het meten van welzijn. Waarom? Ik neem het tegengaan van hittestress als voorbeeld. Stel: je wil analyseren of je voldoende schaduwinval hebt dankzij het reeds aanwezige groen in je gemeente. Dan is er geen sterker middel dan een 3d visualisatie. Hoe staat de zon op bepaalde tijdstippen en heb je op basis daarvan voldoende bomen, en staan ze op de goede plaats? En welke wijk heeft de grootste behoefte aan nieuw groen? 

 

Nog een voorbeeld. Je wilt meer groen op platte daken. Maar welke daken zijn daarvoor geschikt? Ook voor deze analyse is derde dimensie onmisbaar omdat je onder andere rekening moet houden met de helling van het dak, een minimale benodigde oppervlakte en de aanwezigheid van dakramen.

 

Scenario 3: ga de strijd aan met hemelwater

 

De druk op riolen is de afgelopen tien jaar enorm toegenomen. Eén van de voornaamste oorzaken hiervan is de toename van hemelwater. Hemelwatermanagement wordt steeds complexer. Met een 3d model kun je aan de hand van overstromingsscenario’s inzicht krijgen in wijken en gebieden waar de overstromingsrisico’s het grootste zijn is.

Flood Impact Analyses, dus. Er is hiermee al uitgebreid geëxperimenteerd met het bepalen van overstromingsgebieden van rivieren. Maar ook voor het verbeteren van hemelwatermanagement kan deze techniek worden ingezet. Bijvoorbeeld om de prioriteiten te bepalen. Projecten om samen met je stakeholders wateroverlast te bestrijden kosten tijd. Dus waar begin je: in wijk X of Y?

 

Afbeelding 2: voldoende groen is essentieel in strijd tegen wateroverlast

 

Stadsmodel meer dan een showmodel afbeelding 2

 

Scenario 4: vind de beste positie voor camera’s

 

Ik geef je nog één voorbeeld om het af te leren. Het plaatsen van camera’s door toezicht. Hoe bepaal je waar je camera’s moeten hangen? De hoek van een camera bepaalt welke gebeurtenissen je ziet en welke je niet ziet. En dit bepaalt vervolgens hoe snel je actie onderneemt. De camerapositie is dus essentieel voor effectieve handhaving, met name in de binnenstad.

De juiste camerapositie bepaal je bij voorkeur niet of basis van trial and error. Ten eerste omdat je niet wil dat je afdeling toezicht bepaalde zaken te laat ziet op een drukke zaterdagavond of tijdens een feestdag. Ten tweede omdat het verplaatsen van camera’s gemoeid gaat met privacywetgeving. Dus even snel een aanpassing doen is niet altijd mogelijk. Een 3d model kan inzage geven in de kijkhoeken en kan je daarmee helpen om een camerapositie in één keer goed te bepalen.

 

Wil je een keer vrijblijvend sparren over de functionele mogelijkheden van 3d stadsmodellen? Mail of bel mij!